Gaslight your brain: studententips tegen faalangst

Ook buiten de aula

Bij faalangst denken we vaak aan examenstress of afgaan tijdens een mondeling examen, maar het is breder dan dat. Faalangst manifesteert zich ook buiten de schoolcontext. De meest bekende vorm is cognitieve faalangst: je onzeker voelen over je schoolprestaties en intelligentie. Maar ook sociale en motorische faalangst zijn veelvoorkomende soorten. Hoe herken je deze soorten? Denk je in een nieuwe groep dat niemand je leuk zal vinden en kijk je er tegenop om mensen te ontmoeten? Ben je bang dat je zal afgaan tijdens een workout of dat je hand zal trillen bij het zetten van een handtekening? Bingo! De kans is groot dat je er last van hebt.

Tussen je oren?

Het is niet makkelijk om de oorzaak van faalangst te benoemen omdat er vaak meerdere factoren meespelen. Je kan er aanleg voor hebben, het kan door je opvoeding komen en het kan zelfs de schuld zijn van de maatschappij. Ja hoor, you heard that right: experten wijzen erop dat onze prestatiegerichte maatschappij faalangst in de hand kan werken.

Wie denkt dat faalangst enkel tussen je oren zit, is fout. Zó fout. Want faalangst gaat gepaard met verschillende fysieke symptomen. Denk aan angstzweet, misselijkheid en buikpijn, maar ook een knallende hartslag en hyperventilatie. In het ergste geval kan je zelfs flauwvallen. Geen lachertje dus. Maar geen nood. Hier zijn enkele tips die je helpen om om te gaan met faalangst.

1. Gaslight your brain

‘Ik kan het niet’, ‘ik ga afgaan’ of ‘ik ben waardeloos als ik hier niet voor slaag’. Herkenbaar? Hey jij, je mag er echt wel zijn! Probeer jezelf eens te gaslichten door je eigen gedachten te ondermijnen. Hierdoor kan je deze spiraal aan negatieve gedachten omkeren naar iets positiefs! Dat vervelend stemmetje in je hoofd coming up again? Antwoord dan tegen jezelf: ‘Wa zegde gij nu! Natuurlijk kunt ge het, ge hebt keihard gewerkt.’ Problem solved!

2. Goed-gedaan-lijstje

Was onze eerste tip succesvol –you’re welcome– ? Dan is het tijd om die positiviteit nog meer in de verf te zetten. Pak pen en papier en geef jezelf een dikke schouderklop. Je hebt je planning vandaag een uur vroeger afgekregen(applaus)! Je was zo lief om je kotgenoot te helpen met zijn onderzoeksvraag (applaus)! De punten die je gekregen hebt waren beter dan verwacht (applaus)! Geef jezelf regelmatig een applausje; je hebt het absoluut verdiend.

3. Stel realistische doelen op

Het is een mooie droom om af te studeren met de grootste onderscheiding, maar als je mentale gezondheid onder die droom lijdt, wordt het toch misschien eerder een nachtmerrie. Wees daarom realistisch: je mag de lat hoog leggen, maar overdrijf niet. Als je doelen onbereikbaar zijn, zal je nooit tevreden kunnen zijn. Een diploma behalen is al een prestatie op zich, met of zonder onderscheiding.

4. Na inspanning komt ontspanning

Door het leven gaan met faalangst is niet chill. De stress, de slapeloosheid, de constante druk die je voelt… Daarom is het extra belangrijk om na elke inspanning ook te ontspannen. Lange dag op de hogeschool gehad? Effe uitblazen tijdens een wandeling, podcast of bellen met vrienden. Je hebt deze rustpunten nodig om voor jezelf te zorgen.

5. Praten = stoom aflaten

We halen de statistieken er nog eens bij: 55% (!) van de studenten ervaart faalangst. Je staat er dus niet alleen voor. Het taboe rond faalangst kan enkel kleiner worden als we het bespreekbaar maken, tussen vrienden, student-collega’s en jongeren in het algemeen. Een laagdrempelige babbel kan al veel deugd doen. Lijdt je mentale gezondheid serieus onder faalangst? Wees dan niet bang om hulp te vragen van de studentenbegeleider of -psycholoog. Elke onderwijsinstelling heeft een instantie met specialisten. Zij bezitten ongetwijfeld een arsenaal met nog betere tips! Dit artikel is alvast een goed begin.