20 tips voor een succesvolle (thesis)presentatie
© Jamina Van Maele
Misschien heb je je thesisverdediging of eindpresentatie net achter de rug of is dit het laatste obstakel voor je aan een zorgeloze vakantie kunt beginnen. Wat je situatie ook is, de kans is groot dat je gedurende je school- en verdere carrière nog vele presentaties gaat moeten geven. Maar hoe geef je nu écht een goede presentatie? En hoe ga je het best om met stress? Presentatie- en stemcoach Charlotte Goris van Echo Coaching en Sonar Vocal Coaching geeft een aantal waardevolle tips!
1. Schrijf je tekst niet uit
Een moeilijke voor velen onder ons, omdat een tekst altijd wel houvast biedt. Toch is het instuderen van je tekst een no go. Geef je presentatie eerder op een spontane, vlotte manier met wat ruimte voor veranderingen. En hoe kan je zo’n spontane presentatie dan best inoefenen? Waarom niet gewoon op café met je beste vriend(in)? Relaxter kan haast niet.
2. Begin op tijd
Je hoort het misschien iets té vaak, maar hier kunnen we echt niet omheen. Begin gewoon op tijd. De ochtend voor je presentatie nog dingen aanpassen of oefenen werkt niet, maar zorg ervoor dat je de avond ervoor helemaal klaar bent. Ga op tijd slapen, check even in welk lokaal je presentatie doorgaat, zorg dat alle praktische zaken in orde zijn, blijf ademen en vertrouw erop dat alles goed komt.
3. Stay hydrated
Vergeet zeker geen flesje water mee te nemen naar je presentatie, als je stress hebt gaat je ademhaling versnellen, waardoor een droge mond sneller kan optreden.
4. Draai niet rond de pot
Begin altijd heel algemeen, zodat iedereen mee is. Specifiek zijn mag, maar let op voor een overload aan info. Er is niets zo saai als een té lange presentatie met te veel details.
5. Gebruik een kernzin
Zorg ervoor dat je in één zin kan vertellen waar de presentatie over gaat en herhaal die zin ook op het begin en einde van de presentatie. Zo zorg je ervoor dat de boodschap zeker blijft hangen bij het publiek.
6. Noem namen
Niet op een vervelende manier, waarbij je iemand onverwachts aanspreekt en meteen een antwoord verwacht, maar eerder in de zin van ‘zeg nu zelf Wouter, iedereen heeft wel al eens…’. Zo ga je op een toffe manier in interactie met je publiek én behoud je de aandacht.
7. Stel vragen
Wanneer vragen stellen net wél van pas kan komen, is wanneer je ze onrechtstreeks aan het publiek stelt. Een typisch voorbeeld hiervan is ‘jullie vragen je misschien af…’ of ‘wat weten we nu van…’. Het is bewezen dat vragen stellen de hersenen triggert waardoor je publiek alerter zal luisteren, zonder zich direct aangesproken te voelen. Vergeet ook niet te vragen aan het einde van de presentatie of je publiek nog vragen heeft.
8. Laat pauzes
De meeste studenten gaan hun verhaal vaak snel willen vertellen om er vanaf te zijn. Dat kan ervoor zorgen dat je onverstaanbaar bent en je publiek niet meer kan volgen. Kies er daarom voor om rustig te spreken en een paar bewuste pauzes te laten. Iets wat ook kan helpen; doe alsof het publiek geen perfect Nederlands spreekt, dan ga je automatisch duidelijker articuleren.
9. Werk met beelden
Niets is zo afleidend voor een publiek (en jezelf) als een PowerPoint die volgeschreven staat met kernwoorden. Doe geen dubbel werk en gebruik je PowerPoint enkel ter ondersteuning, door gebruik te maken van beelden die je boodschap ondersteunen of grafieken, cijfers…
10. Wees jezelf
Dat zal gegarandeerd het meeste impact maken. Stel; je bent een uitbundig en enthousiast persoon, maar wanneer je presenteert net heel stil en timide, dat is geen weerspiegeling van wie je écht bent, toch?
11. Maak oogcontact
Dat kan heel beangstigend zijn vooral wanneer er een driekoppige jury tegenover jou zit, maar probeer toch oogcontact te maken. Zo maak je een connectie met je publiek en heb je zelf ook minder het gevoel dat je, in het geval van een jury, onder hen staat.
12. Geloof in jezelf
In het geval van jezelf ‘minder’ voelen tegenover de jury of de prof, onthoud dan dat jij degene bent die de presentatie/thesis gemaakt heeft en dé expert bent over deze materie. Own dat ook en wees zelfzeker van je capaciteiten!
13. Het vogelnestje
Wanneer je iets in de hand neemt tijdens een presentatie, is de kans groot dat je hier de hele tijd mee loopt te prutsen. Dat kan best afleidend kan voor een publiek. Heb je toch een houvast nodig? Probeer dan het ‘vogelnestje’ (hieronder geïllustreerd), hierbij pak je je duim vast en maak je een soort kommetje met je handen. Wanneer je aan het vertellen bent en je gebruikt hierbij handgebaren, gaat het ‘vogeltje’ even vliegen waarna je handen terugkeren naar dezelfde positie.
14. Loop rond
Je focussen op iemand wanneer die een uur lang onbeweeglijk op dezelfde plek staat, is vrijwel onmogelijk. Zorg daarom dat je de ruimte waarover je beschikt in je voordeel gebruikt. Loop af en toe eens van links naar rechts of van voor naar achter (we zijn niet verantwoordelijk voor het liedje dat nu in je hoofd zit).
15. Maar loop niet weg
Wat we meestal doen na een presentatie, is zo snel mogelijk alles bijeen rapen en terug op je plek gaan zitten tussen het publiek. Maar dan mis je natuurlijk het applaus dat je verdient en dat is jammer. Probeer dus rustig op adem te komen, de mensen aan te kijken en te genieten van het applaus dat je in ontvangst mag nemen.
16. ‘Je’ of ‘ge’?
Een probleem waar de meeste studenten met een niet-zo-algemeen-Nederlands accent mee kampen; moet je nu de hele tijd ‘je’ in een presentatie gebruiken omdat ‘ge’ misschien minder professioneel overkomt? Niets van waar! Doe gewoon waar je je het beste bij voelt, dan komt alles ook veel natuurlijker over. Zolang je geen Antwoarps goat klappen, natuurlijk (-;
17. Vergeten is oké
Een total black-out of de draad even kwijt zijn? Dat hebben we allemaal al wel eens meegemaakt. Panikeer niet in zo’n situatie. Jij bent namelijk degene die weet waarover het gaat dus kies jij ook hoe het verhaal afloopt. Ga gerust verder met het volgende puntje als je er eentje vergeten bent, de kans bestaat zelfs dat het publiek het niet eens opmerkt.
18. Gebruik humor
Er kan altijd wel eens iets misgaan zoals een awkward silence of een technisch probleem. Probeer je hier niet al te veel van aan te trekken en los het eventueel op met een vleugje humor om de sfeer wat minder gespannen te maken.
19. Wees eerlijk
Krijg je een vraag waar je het antwoord niet op weet? Probeer dan niet zomaar te freestylen, maar wees gewoon eerlijk. We zijn allemaal maar mensen die al eens iets vergeten.
20. Praat erover
Wanneer je last hebt van faalangst, onzekerheid of stress en je leven hierdoor sterk beïnvloed wordt, kan je best professionele hulp zoeken. Hier is helemaal niets mis mee en vaak schuilt er ook meer achter, wat enkel achterhaald kan worden als je erover durft praten.
